Osteopathie
De osteopathie werd in april 1999 bij de zogeheten Wet-Colla erkend als 1 van de 4 "niet-conventionele praktijken inzake geneeskunde". De osteopathie wordt vaak verkeerdelijk gezien als een soort postacademische vorming na kinesitherapie. Het is wel zo dat osteopaten vaak uit de kinesitherapie kwamen en de keuze maakten om verder door te groeien tot osteopaat. Toch bestaan heel wat verschillen in beide praktijken en moet osteopathie gezien worden als een volledig op zichzelf staande beroepspraktijk.
Het woord "osteopathie" is samengesteld uit de Griekse woorden "osteon"(bot,been) en "pathos"(lijden) en letterlijk vertaald kan worden als "ziek zijn door de beenderen". Door de samenhang van beenderen en weefsels, is het voor de hand liggend dat osteopathie zich concentreert op 3 bewegingssystemen in het lichaam, met name het structurele, viscerale en craniale systeem .
1) Vooreerst het structurele bewegingssysteem : wanneer een gewricht zijn beweeglijkheid verliest,zal dat zeker één of andere compensatie in de omliggende gewrichten oproepen. Zo kan een bekkenverwringing zowel een invloed hebben op de onderste ledematen als op de stand van het hoofd.
2) Het tweede bewegingssysteem verwijst naar de ingewanden . Alle organen in het menselijk lichaam bewegen immers onder invloed van het middenrif. Een bewegingsverlies van een orgaan, zal dus niet enkel leiden tot een slecht functioneren van dat orgaan zelf, maar eveneens invloed hebben op het mechanisch systeem van spieren en gewrichten.
3) De bewegingen van de schedel , vormen tot slot het derde bewegingssysteem waarop de osteopathie zich richt. Deze beweging wordt verder gezet door de hersenvliezen die hiermee in verband staan, en zo doorgegeven aan de ruggemergvliezen om uiteindelijk bij het bekken te belanden. Letsels van de andere bewegingssystemen kunnen op die manier dan ook de ritmische beweging tussen schedel en bekken verstoren.
In ons lichaam staat met andere woorden alles met elkaar in verbinding en de osteopathie komt hieraan tegemoet door een holistische benadering van elk functieverlies.
Hoe ziet de osteopaat het menselijk lichaam?
Hij onderscheidt drie bewegingssystemen, waarin bewuste en onbewuste bewegingen voorkomen. Deze bewegingen vinden plaats in respectievelijk het pariëtale systeem , het viscerale systeem en het cranio-sacrale systeem .
Het pariëtale systeem , het ons bekende bewegingsapparaat ( botten, spieren en gewrichten ) zijn bestemd om te kunnen lopen, dansen, springen. Een geblokkeerd (slecht bewegend) gewricht geeft pijn. We kunnen dan bijvoorbeeld onze rug niet meer strekken of de knie buigt niet meer voldoende.
Het viscerale systeem , inwendige organen met bloedvaten en lymfestelsel, bv. in keel-, borst-, en buikholte ( hoofdzakelijk onbewuste bewegingen, denk aan longen, hart, darmen, maag,…). Veel kleiner maar nog steeds zichtbaar en goed voelbaar zijn de bewegingen die ontstaan door bv. de ademhaling. Het middenrif vormt bij elke ademhaling een pompfunctie voor de buikorganen. Dit stimuleert tevens de bloedsomloop en verbetert de darmwerking. Wist U dat door de bewegingen van het middenrif de nieren bij elke ademhaling zo'n 2 tot 3 centimeter dalen ? Heen en weer terug is dat al gauw zo'n 600 meter per dag.
Het craniosacrale systeem , schedel, wervelkanaal, heiligbeen, zenuwstelsel plus hersenvochtcirculatie. Deze bewegingen zijn heel klein en niet zichtbaar, maar wel voelbaar voor een geoefend osteopaat. Het gaat om zacht heen en weer gaande ritmische bewegingen. Hierdoor blijft de vloeistofstroom tussen de cellen intact, wat het transport van belangrijke voedings- en afvalstoffen door de celwand stimuleert.
Er is een voortdurende wisselwerking tussen de bewegingen van de drie systemen. De drie systemen zijn onderling verbonden door bindweefsel, bloedvaten, lymfevaten en zenuwen.
Klachten kunnen ontstaan wanneer er bewegingsblokkades optreden in of tussen de systemen. Het lichaam zal zelf proberen deze blokkades te compenseren. Gewoonlijk lukt dit, maar niet altijd.
Wat doet een osteopaat?
Bij de eerste ontmoeting tussen patiënt en osteopaat wordt ruime aandacht besteed aan een uitgebreide anamnese. Door te informeren naar de klachten, de medische en chirurgische precedenten, de uitslagen van paramedische onderzoeken ( bijvoorbeeld radiografie, scanner, bloedanalyse,... ) zowel als de leefgewoonten in hun socio-psychologische context, kan de osteopaat zich een beeld vormen van de patiënt in zijn geheel, niet enkel van de aandoening op zich. Merkt de osteopaat dat er meer aan de hand is dan een functiestoornis, namelijk dat er sprake is van een structureel probleem, zal hij de pathologie objectiveren en de patiënt doorverwijzen naar zijn huisarts of een bevoegde specialist.
Na deze anamnese, zal de osteopaat een specifiek osteopatisch klinisch onderzoek beginnen. Hij voert een aantal precieze en aangepaste testen uit, waarbij hij de kwaliteit van de beweging beoordeelt. Aan de hand van dit onderzoek, verklaart de osteopaat de verschillende somatische dysfuncties die gelinkt zijn aan de klachten van de patiënt. Zowel tijdens dit onderzoek, als tijdens de behandeling nadien, maakt de osteopaat enkel gebruik van zijn handen.
Het is een misvatting te denken dat deze manipulaties schokkend of er traumatisch aan toe gaan ( wat je bij het volkswoord "kraker" wel zou kunnen beginnen denken ). Via de buitenzijde van het lichaam, herstelt de osteopaat dus de binnenzijde. Via manuele technieken die ingrijpen via het neuro-musculo-skeletaal systeem, stimuleert de osteopaat tevens het zelfhelend mechanisme van ons lichaam, de zogeheten "homeostase". Een dergelijke osteopatische behandeling wordt per consultatie geëvalueerd en neemt in de praktijk geen groot aantal consultaties ( gemiddeld 3 à 4 ) in beslag. De indicaties voor het toepassen van de osteopathie zijn dus niet te beperken tot de stoornissen bij spieren en gewrichten. De osteopaat kan verlichting brengen bij de patiënt, de functie van de aangedane zone herstellen en hierdoor tevens het algemeen evenwicht van het lichaam herstellen.
Waarom moeten baby’s en kinderen naar een osteopaat ?
Het is alom gedeelde opvatting dat kinderen en baby’s geen structurele stress en spanningen in hun lichaam kennen omdat ze zo jong en flexibel zijn. De praktijk wijst anders uit. De geboorte van een baby is een van de meest stressvolle gebeurtenissen van zijn leven. De baby wordt onderworpen aan enorme krachten van de baarmoeder die de baby vooruitstuwt tegen de natuurlijke weerstand van het geboortekanaal. De baby moet wenden en draaien bij het uitpersen door het benige bekken, op haar korte maar bijzonder stimulerende en potentieel stressvolle reis naar de buitenwereld. Het hoofd van de baby heeft de eigenschap zich te (ver)vormen en te veranderen als antwoord op de stress van een normale bevalling.
Mogelijke oorzaken waarom de bevalling moeilijk kan verlopen :
1. een verkeerde ligging zoals dwars- of scheefligging en stuitligging in de baarmoeder maar ook bij meerlingenzwangerschap.
2. een zware, langdurige bevalling en lange persweeën, een snelle krachtige bevalling en ook een moeilijke bevalling met vacuümtractie en/of geboortetang zijn zeer belastend voor het hoofd en de halswervelkolom van de baby en kunnen nekwerveltrauma’s en schouderletsels veroorzaken.
3. Na de geboorte door een val op het hoofd. Andere indicaties voor een osteopathische behandeling bij kinderen : de evolutie van kinderen nagaan en zo groeistoornissen vermijden
Bij welke problematiek kan u een osteopaat raadplegen?
Volwassenen
- (Chronische) rug- en nekklachten
- Uitstralende pijn in arm of been
- Whiplash
- Peesaanhechtingsproblemen (tennis/golfelleboog, achillespees, …)
- Pijn en/of stijfheid in heup, knie, voet, schouder, elleboog en handen
- Bekkeninstabiliteit
- Begeleiding tijdens en na zwangerschap (zie ook acupunctuur)
- Sportblessures: tendinitis, krampen, verstuikingen, …
- Hoofdpijn (migraine, spanningshoofdpijn, …)
- chronische sinusitis , hooikoorts ( zie ook acupunctuur)
- Maag-darmproblemen
- Menstruatiestoornissen
- Duizeligheid (vertigo)
Baby's en kinderen
- Huilbaby's
- Kinderen met vervormde schedeltjes
- Reflux
- Krampjes
- Klachten door/na een val
- Buikklachten
- KISS-syndroom
Het is onmogelijk een opsomming te geven van alle mogelijke osteopathische indicaties. Indien u twijfelt of osteopathie aangewezen is, kan u altijd contact met mij opnemen.
